Το δράμα της Ελλάδας και ειδικότερα της Αθήνας τούτη την εποχή της Τουρκοκρατίας, ήταν ότι δε διατηρούσε ίχνος από καλλιτέχνες κάθε είδους.
Σε μια εποχή που η Ευρώπη δημιουργούσε τα αριστουργήματα της αναγέννησης σε όλα τα στάδια της Τέχνης, στην Αθήνα δεν υπήρχαν παρά μερικοί αγιογράφοι, μερικοί ιεροψάλτες, και οι μουσικοί της δεν είχαν καμία σχέση με τους μουσικούς της Δύσης, γιατί ήταν βιολιτζήδες και λαουτιέρηδες που παίζανε ανατολίτικους κακόηχους σκοπούς.
Το ίδιο και η ποίηση, είχε σβήσει κι αυτή, και δεν υπήρχε τίποτα άξιο λόγου σε μια πόλη που γέννησε πρώτη τους καλλιτέχνες.
Από τους επιστήμονες υπήρχανε γιατροί και μάλιστα, μερικοί αρκετά ικανοί. Έχουνε μείνει τα ονόματα του παπασταμάτη, του Γεωργίου από την Κρήτη, αργότερα του Κατσαϊτη και του Ζαχαριά και ακόμα αργότερα του Αβραμιώτη, του Ρωμάνου και του Βιτάλη.
Υπήρξε μάλιστα, κι ένας χειρουργός Τούρκος, κατά την προεπαναστατική περίοδο, ο Κούρντελης που το όνομά του έχει εξελληνιστεί και του οποίου οι απόγονοι υπάρχουν σήμερα σαν Έλληνες.
Για τον Παπασταμάτη ο οποίος λεγόταν Πέτρος και μετά όταν έγινε μοναχός πήρε το όνομα Παρθένιος, λένε ότι υπήρξε σπουδαίος επιστήμονας, ότι καταγότανε από τη Δημητσάνα και ότι έκανε θαύματα. Πέθανε το 1686 και άφησε ένα σωρό συνταγές για πολλές αρρώστιες, γιατί εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν φαρμακοποιοί και οι γιατροί φτιάνανε μόνοι τους τα φάρμακά τους.
Έξω από τους επιστήμονες γιατρούς υπήρχαν κι ένα σωρό πρακτικοί, που τους λέγανε κομπογιαννίτες. Αν σήμερα η λέξη κομπογιαννίτης έχει τη σημασία του κατεργάρη, τότε ήταν ένας χαρακτηρισμός μάλλον αξιοσέβαστος.
Η λέξη δημιουργήθηκε από το ρήμα “γιαίνω”, δηλαδή κάνω καλά και τη λέξη “κόμπος”. Οι πρακτικοί αυτοί γιατροί βασιζόντουσαν σε συνταγές πατροπαράδοτες. Είχαν λοιπόν στο λαιμό τους ένα μεγάλο μαντήλι, σαν κασκόλ, και εκεί μέσα τοποθετούσαν διάφορα βότανα, που τα δένανε χωριστά, το καθένα σε κόμπους. Από τις λέξεις λοιπόν, κόμπος και γιαίνω δημιουργήθηκε η λέξη κομπογιαννίτης.
Φαίνεται ότι πολλές φορές οι κομπογιαννίτες αυτοί καταφέρνανε με τα βότανα, αφού η φαρμακολογία και σήμερα ακόμα βασίζεται στη βοτανολογία, να κάνουν καλά ορισμένες μικροαρρώστιες.
Οι κομπογιαννίτες γυρίζανε στους δρόμους με συντροφιά το βοηθό τους, συνήθως έναν νεαρό που τον λέγανε κοπέλι. Το κοπέλι διαλαλούσε δυνατά, “εδώ ο γιατρός, εδώ τα γιατρικά και τα βότανα για κάθε αρρώστια”. Και με αυτόν τον τρόπο ψώνιζαν τους πελάτες τους.
Ο γιατρός καλού – κακού κρατούσε κι ένα χοντρό μπαστούνι. Δε φαίνεται βάσιμη η ετυμολογία που αποδίδει ο Σάθας στη λέξη κομπογιαννίτης, ότι προέρχεται από το κομπόνω, που σημαίνει απατώ.
Υπήρχαν, εκτός από τους κομπογιαννίτες και γυναίκες γιάτρισσες που τα καταφέρνανε να γιατρεύουν μερικές γυναικείες ασθένειες και που κατά κανόνα παίρνανε αίμα με βδέλλες από κάθε Αθηναίο το μήνα Μάϊο
Από αυτές έχουν σωθεί μερικά ονόματα, της Τζουτζούραινας, της Μαντραβίλαινας, κλπ. Μια από αυτές, η Στακέλαινα ήταν πολύ γριά και κατά την πολιορκία της Ακρόπολης στην Επανάσταση κλείστηκε μέσα για να περιποιείται λαβωμένους.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Τσιφόρου “ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ” από τις σελίδες 312, 313, 314. Εκδοτική ¨ΕΡΜΗΣ”. Αθήνα, 1979. (Κυκλοφόρησε σε 5000 αντίτυπα το Δεκέμβριο του 1979 και η εκτύπωση έγινε στο Εργοστάσιο γραφικών τεχνών “ΦΡΙΞΟΣ Α. ΜΠΑΚΟΥΡΗΣ” Ο.Ε. ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Κ. ΣΤΑΜΟΥ & ΣΙΑ Ο.Ε).
Σύντομο Βιογραφικό – Νίκος Τσιφόρος
Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1909. Δύο χρόνια αργότερα η οικογένεια εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Από τα έντεκά του χρόνια ο Νίκος Τσιφόρος άρχισε να ασχολείται μανιωδώς με το γράψιμο, ενώ την πρώτη του επιθεώρηση την έγραψε το 1928 για ένα θερινό θέατρο στη Φρεαττύδα. Αφού πήρε το πτυχίο της Νομικής, εργάστηκε για δυο χρόνια στο Ελεγκτικό Συνέδριο και στη συνέχεια παραιτήθηκε.
Η πρώτη μεγάλη του επιτυχία ήρθε το 1944 όταν ο θίασος του Δημήτρη Χορν και της Μαίρης Αρώνη αποφάσισε να ανεβάσει στο θέατρο Ακροπόλ το θεατρικό έργο του Τσιφόρου «Η Πινακοθήκη των Ηλιθίων». Τέσσερα χρόνια αργότερα, την περίοδο 1948-49 έκανε και την πρώτη του ταινία, η οποία προβλήθηκε με τον τίτλο «Τελευταία αποστολή», σε σενάριο και σκηνοθεσία δική του.
Τα επόμενα χρόνια συνεργάστηκε με διάφορες εφημερίδες (Προοδευτικός Φιλελεύθερος, Βήμα, Ελεύθερος Κόσμος) και περιοδικά (Τραστ, Ρομάντσο, Ταχυδρόμος, Πάνθεον), ενώ έγραψε πάνω από 40 θεατρικά έργα και περισσότερα από 80 σενάρια. Κάποια αυτά τα έγραψε μόνος του και άλλα σε συνεργασία, κυρίως με τον Πολύβιο Βασιλειάδη.
Πολυτάλαντος και πολυσχιδής, ευθυμογράφος, επιθεωρησιογράφος, σεναριογράφος και σκηνοθέτης του κινηματογράφου και του θεάτρου, αφοσιώθηκε, παράλληλα, στη δημοσιογραφία γράφοντας χρονογραφήματα και εύθυμα στιγμιότυπα τα οποία συνήθως υπέγραφε με διάφορα ψευδώνυμα. Οι ήρωες του Νίκου Τσιφόρου κινούνται συνήθως στο περιθώριο της αθηναϊκής προπολεμικής και μεταπολεμικής περιόδου. Πένα ευθύβολη, καυστική, συνέθετε ξεκαρδιστικές ιστορίες προσφέροντας απλόχερα το γέλιο.
Ο Νίκος Τσιφόρος πέθανε στις 6 Αυγούστου του 1970. Από τα έργα του ξεχωρίζουν οι Σταυροφορίες, Τα Παιδιά της Πιάτσας, τα Παραμύθια Πίσω Από Τα Κάγκελα, Άνθρωποι Και Ανθρωπάκια, η παρωδία της Ελληνικής Μυθολογίας κ.ά.
πηγή: wikipedia
