η συγγραφέας Ιωάννα Καρατζαφέρη και
ο Κώστας Ευαγγελάτοs
Εως τις αρχές του νέου έτους 2021 διαρκούν οι δύο εκθέσεις με την σπάνια ερευνητική ενότητα “Αλίκτυπες μορφές και φόρμες ’’ του διακεκριμένου εικαστικού δημιουργού Κώστα Ευαγγελάτου στη Σύγχρονη Πινακοθήκη Villa Ροδόπη στο Αργοστόλι, Μεσολωρα 7 και στο Art Studio EST-la Chambre στην Αθήνα, Πρατίνου 87,που πραγματοποιούνται με την απόλυτη τήρηση των μέτρων προστασίας και κατόπιν συνεννόησης για ξενάγηση .
Ο ιστορικός τέχνης Λεόντιος Πετμεζάς , επιστημονικός συνεργάτης και θεματικός σύμβουλος των δύο γνωστών πολιτιστικών φορέων έχει επισημάνει μεταξύ άλλων για τις εκθέσεις :
‘’Η επιλογή της συγκεκριμένης κλίμακας και της διάστασης των εκθεμάτων της σειράς των «αλίκτυπων μορφών» του Κώστα Ευαγγελάτου είναι ενδεικτική των πολυδιάστατων προσταγμάτων ανανέωσης, ιστορικότητας και συνέχειας της εικαστικής παρουσίας του στο χρόνο. Οι συλλήψεις που παρακολουθούμε με λειτουργική αμυνόμενη εμβέλεια εμπεριέχουν στοιχεία επιχρίσματος της δωρεάς που ενδυναμώνεται από εκπαιδευτική βαρύτητα για το κοινό. Προβάλλουν ως φορμαλιστικό υλικό μια αξεπέραστη πρωτοποριακή συνοχή, αποτέλεσμα της μακροχρόνιας ενασχόλησης του δημιουργού με
το αντικείμενο τόνωσης των μορφολογικών μεγεθών. Η διαπεραστική χροιά τους ενσαρκώνεται με την συνδρομή της λιτής διάθρωσης, την σχεδιαστική επέμβαση, την εμπεριστατωμένη γραφή και την χρωματική τονικότητα που μέσα από εννοιολογικές αποκαλύψεις προεκτείνει παρεκκλίσεις του ορατού και σταθμίσεις του ονειρικού της υποσυνείδητης γνώσης. Οι αυτόνομες νοητικές εικόνες που παρατηρούμε περιγράφουν αυτοτελείς συνειρμούς. Είναι ωθούμενες από τονικά ερεθίσματα συναισθηματικών απεικονίσεων, λυρικών σκιαγραφήσεων, κυρίαρχων ρυθμικών βηματισμών και ευρηματικών ταλαντώσεων με ποικιλία μεταμοντέρνων τεχνικών και νεωτεριστικό στυλιζάρισμα. Αναπτύσσουν στην πορεία μια ουσιαστική σχέση με τις ποικίλες εκφραστικές διακυμάνσεις. Καθοριστικά και ελκυστικά εναλλάσσονται σε διαφορετικές όψεις που προέκυψαν από την προοπτική των αναφορών, την απεραντοσύνη της έμπνευσης και τις εξελικτικές περιπλανήσεις που εμπεριέχουν συνοχές απεικονίσεων. Η τελεολογική συγκρότηση τους σμίγει εύληπτα με την σαγηνευτική αύρα και μαζί πυροδοτούν συστοιχίες που αναδεικνύουν και εξευμενίζουν εκφάνσεις με μυθώδη, φεγγοβόλα λάμψη.’’
Ο ζωγράφος, λογοτέχνης, θεωρητικός της τέχνης Κώστας Ευαγγελάτος αναφέρει για τα εκθέματα του :
’’ Η ενότητα έργων με τίτλο «Αλίκτυπες μορφές» ή θαλασσοδαρμένες μορφές είναι ζωγραφικά συμπλέγματα πάνω σε ξύλα που εξέβρασε η θάλασσα, τα περιμάζεψα και χωρίς να επέμβω δραστικά στη μορφή και στο σχήμα τους τα ζωγράφισα με συνειρμικές παραστάσεις. Με ένα πυκνό σχέδιο που δημιουργεί πλέγματα γραμμών που διατρέχουν όλη την επιφάνεια, αναδύονται γυναικεία πρόσωπα με ένα τρόπο που φαίνεται σαν να εκφύονται μέσα από τη μάζα του ξύλου. Με την καλλιτεχνική επέμβαση τα άχρηστα υλικά μεταμορφώνονται σε εικαστικές δημιουργίες με ρευστά όρια ανάμεσα στη γλυπτική και στη ζωγραφική.
Σ’ αυτές τις συνθέσεις τον τόνο δίνουν ο συνδυασμός του τυχαίου, όπως είναι το σχήμα, το μέγεθος και η υφή του δεδομένου υλικού , με την υπολογισμένη χειρονομία, η παρόρμηση με τη λογική επεξεργασία.
Με την επέμβασή μου λειτουργώ αντίθετα προς τη διαδικασία αποσύνθεσης που θα επέφερε ο χρόνος και δίνει στα σπαράγματα που εξέβρασε η θάλασσα μια νέα ταυτότητα. Ίσως ξενίζει κάποιους η χρησιμοποίηση των άχρηστων υλικών, αλλά αυτό είναι χαρακτηριστικό σε αρκετούς εκπροσώπους της μοντέρνας τέχνης, ιδιαίτερα του Ντανταιστικού κινήματος, δηλαδή, εκείνου του κινήματος που εκδηλώθηκε πρώτα στην Ζυρίχη, το Βερολίνο, το Παρίσι και άλλες πόλεις της Ευρώπης κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ως επαναστατική αντίδραση των καλλιτεχνών στη μέχρι τότε αστική τέχνη με όνομα του την παιδική λέξη χωρίς νόημα dada. Οι ντανταιστές δίδαξαν τον σεβασμό στα κατάλοιπα της ανθρώπινης ζωής, στο ευτελές, στο άχρηστο, σε ό,τι δεν έχει καμιά χρηματική αξία. Στα αλίκτυπα επιζωγραφισμένα ξύλα πρόσωπα συνδυάζονται και συνομιλούν σχεδιαστικά με εννοιακά σύμβολα.
Δεν πρόκειται για προσωπογραφίες μοντέλων αλλά για ιδεογραφικές μορφές, με μια χειρονομιακή γραφή, ζωγραφισμένα απευθείας με στυλό, μελάνι, σμάλτο. Η εννοιακή τέχνη ανήκει στις πρωτοπορίες του τέλους της δεκαετίας του 1960, είναι μια τάση, η οποία θεωρεί την τέχνη ως γλώσσα και ο καλλιτέχνης μπορεί να δώσει στο έργο του τη μορφή που θέλει και να εκφράσει την ιδέα του, χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε υλικό και τρόπο.
Σύμβολα, φωτογραφίες, αριθμούς, λέξεις, συνθέτουν τα εννοιολογικά έργα.Ο θεατής καλείται να συμμετάσχει νοητικά σε μια διαδικασία μετατροπής της ιδέας σε μορφή. Γιατί εκείνο που ενδιαφέρει τον καλλιτέχνη δεν είναι η μορφή του έργου, αλλά η ιδέα που προυπάρχει. Πρωτοπόρος σ’ αυτή την κίνηση ήταν ο Μαρσέλ Ντυσάν / Marcel Duchamp (1887-1968), ο οποίος το 1913 εισήγαγε και στην τέχνη το «έτοιμο αντικείμενο» (ready-made). Δηλαδή, ένα οποιοδήποτε αντικείμενο, χρηστικό, βιομηχανικό, μπορεί να αναγορευθεί σε έργο τέχνης αν το θέλει έτσι ο καλλιτέχνης.
Εδώ μπαίνει μια άλλη έννοια: η βούληση του καλλιτέχνη. Η δική μου αυθόρμητη βούληση ήθελε να μετατρέψει το σπάραγμα που εξέβρασε η θάλασσα σε έργο τέχνης και με σουρρεαλιστική αύρα να διασυνδέσω πάνω του συνειρμούς και επιθυμίες, ερωτικά σινιάλα και μνήμες, ζωτικά ερωτήματα και στίγματα σιωπών και φευγαλέα ακούσματα.
Η πρώτη μεγάλη έκθεση με τα Αλίκτυπα έργα μου έγινε το 2004 στη Δημοτική Πινακοθήκη Ιθάκης. Το 2011 έγινε ατομική έκθεση μου με νέα αλίκτυπα έργα μου στον πολυχώρο ΙΑΝΟΣ στην Αθήνα και ακολούθησαν πολλές παρουσιάσεις τους σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις μου στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Επίσης κυκλοφόρησαν σε Ημερολόγιο Τέχνης ART-EST. ‘’
