Η Φιλοσοφική Θεωρία του Σωκράτη. Γράφει ο Βασίλειος Γκίκας, Ακαδημαϊκός

 

 

Βασίλειος Γκίκας, Ακαδημαϊκός

 

Την Κοσμολογική Περίοδο της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας, που αφορούσε το κύριο μέλημα των Προσωκρατικών ή αλλιώς Φυσικών Φιλοσόφων να λύσουν το Μεταφυσικό Πρόβλημα της φύσης και της γένεσης του Κόσμου, ακολούθησε η Ανθρωποκεντρική Περίοδος. Αυτή η Περίοδος τοποθετείται στην Αθήνα, τη μεγαλύτερη κι ισχυρότερη Πόλη-κράτος και το σημαντικότερο Πνευματικό Κέντρο τον 5ο αι. π.Χ.

 

Εγκαινιάστηκε από τον Φιλόσοφο Σωκράτη, ο οποίος έστρεψε οριστικά την προσοχή από τη Φύση στον Άνθρωπο και στο νόημα της ύπαρξής του. Με τη Διδασκαλία του έθεσε περαιτέρω τα θεμέλια της Δυτικής Σκέψης και Φιλοσοφίας. Δίδαξε την Ηθική, δίνοντας έμφαση σε Ηθικά Ζητήματα, στην Αυτογνωσία και στον Εσωτερικό Στοχασμό. Καθιέρωσε έναν νέο τρόπο του σκέπτεσθαι, την Αφηρημένη Σκέψη, με την αναζήτηση της Καθολικότητας και της Αφαίρεσης μέσα από την ποικιλία του επί μέρους και του συγκεκριμένου. Υποστήριξε τα πρωτεία της Μεθόδου κι άνοιξε τον δρόμο γιά τη Λογική.

 

Ήταν μια εποχή που οι κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες που επικρατούσαν στην Αθήνα από το 431 π.Χ. και μετά είναι διαφορετικές και γεννούσαν άλλους Ανθρώπινους Προβληματισμούς και Συμπεριφορά, ενώ πλέον το ενδιαφέρον των Πολιτών στράφηκε στην προσπάθεια εξασφάλισης Προσωπικής Επιτυχίας κι επικράτησης στη Δημόσια Ζωή της Αθήνας. Όταν έκανε την είσοδό του ο Σωκράτης στην Αθηναϊκή Φιλοσοφία, επικρατούσαν οι Εισηγητές της Υποκειμενικής Σχετικοκρατίας και του Γνωσιολογικού Μηδενισμού και δίδασκαν την Αρετή, ως την επιδεξιότητα γιά υπεροχή και προσωπική επιτυχία στη ζωή.

 

Ο Σωκράτης θεωρούσε αυτόν τον σχετικισμό ιδιαίτερα επικίνδυνο, από Γνωσιολογική κι από Ηθική πλευρά. Αντιπρότεινε το Αξίωμά του: η Αρετή είναι Γνώση: η Αρετή μπορεί ν’ αποκτηθεί μέσα από την απόλυτη κι Ορθή Γνώση. Πίστευε ότι υπάρχει δυνατότητα γι’ Αληθινή κι Απόλυτη Γνώση, διότι, όπως έλεγε, υπάρχει μια Ηθική Συνείδηση, κοινή σε όλους τους Ανθρώπους, όπου όλες οι Ηθικές Αρχές κι Έννοιες (Δικαιοσύνη, Σωφροσύνη, Αυτοκυριαρχία κ.α.) βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση κι είναι καθορισμένες σύμφωνα με αποδεκτά κι αντικειμενικά Καθολικά Κριτήρια, που αποτελούν απόλυτα Ηθικά Πρότυπα. Μόλις οι Άνθρωποι κατόρθωναν ν’ αποσαφηνίσουν και να κατακτήσουν αυτή τη Γνώση, που υπάρχει μέσα τους, θα ήταν σε θέση ν’ ανακαλύψουν τον Σκοπό της Ανθρώπινης Ζωής και ν’ αποκτήσουν τη Γενική Ανθρώπινη Αρετή.

 

Έθεσε σκοπό της ζωής του να βοηθήσει σε αυτό και, σε αντίθεση με τους Προσωκρατικούς, εισήγαγε τη Θεωρία της Γνώσης όχι επί τη βάσει Υλικών Αρχών, αλλά επί Ηθικών Εννοιών, οι οποίες κυβερνούν τις Πράξεις των Ανθρώπων.

 

Άλλο ένα Αξίωμα του Σωκράτη ήταν η Ενότητα των Αρετών: οι Ηθικές Αρετές είναι αλληλένδετες, αν έχεις αποκτήσει τη μία, τις έχεις αποκτήσει όλες, αφού οι διάφορες Αρετές έχουν ως κίνητρο την ίδια Ορθολογική Σκέψη κι αποτελούν απλώς εκφράσεις της μιας και μοναδική; Αρετής.

 

Κατά τον Μαθητή του Πλάτωνα, η Μέθοδος Διδασκαλίας που χρησιμοποιούσε ήταν εξίσου αξιόλογη και νεωτεριστική: διατύπωνε Ερωτήσεις σε όλους τους Ανθρώπους, συγχρόνως δίδασκε (Σωκρατική Ειρωνεία) και καθοδηγούσε τον Συνομιλητή του ν’ αναζητεί Ηθικές Πράξεις σχετικά με την Έννοια που εξέταζε και μ’ Επαγωγικό Συλλογισμό να εξάγει έναν Γενικό Ορισμό, ο οποίος ν’ αντιστοιχεί σ’ ένα Απόλυτα Ηθικό Πρότυπο (Μαιευτική Μέθοδος), για να βαδίσει στον δρόμο της Αλήθειας (Διαλεκτική). Γι’ αυτόν τον λόγο δεν έγραψε απολύτως τίποτα.

 

Μια ακόμη Συμβολή του Σωκράτη ήταν ίδια η Προσωπικότητά του: Ταπεινοφροσύνη την οποία αντέταξε στην Παντογνωσία των Εισηγητών της Υποκειμενικής Σχετικοκρατίας και του Γνωσιολογικού Μηδενισμού κι Αξιοπρέπεια.

 

 

Βασίλειος Γκίκας – Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα

Γεννήθηκε στον Δήμο Αθηναίων στις 6 Ιουνίου 1953. Έκανε Μέσες Σπουδές ως Μαθητής Γυμνασίου και αργότερα στα Λογιστικά και στα Τουριστικά. Μέσα σε δέκα χρόνια, ως Λογιστής, έγινε Συμπράττων Σύμβουλος σε Ελληνική Κατασκευαστική Ανώνυμη Εταιρεία.

Αμέσως μετά από τις δύο αυτές Μέσες Επαγγελματικές Σπουδές, απέκτησε, στις Η.Π.Α., Διδακτορικά στην Οικονομία, στη Διοίκηση Επιχειρήσεων και στη Θεολογία. Από το 1988 ξεκίνησε η μεγάλη ανοδική του πορεία στο Μόντρεαλ του Καναδά, στο Ιάσιο της Ρουμανίας και σε έξι Πολιτείες των Η.Π.Α., στις Επιχειρήσεις, στην Πανεπιστημιακή του καριέρα, οπότε έφτασε το 2001 να γίνει Κοσμήτορας της Εκπαίδευσης, πρώτα στη Μινεσότα και ύστερα στην Πενσυλβάνια. Παράλληλα, από το 1984 ασχολείται και με την Πολιτική, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις Η.Π.Α.

 

Post Author: athensupdategr

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *