Είναι συντονιστής του Πανελλήνιου παρατηρητηρίου και δικτύου αλληλέγγυας οικονομίας και βασικός εισηγητής στα συνέδρια του χώρου. Τελευταία αρθρογραφεί στο Times news.
Συνέντευξη στη Μαρία Άνθη
Το άρθρο του Βασίλη Τακτικού «Χρήμα από το πουθενά» στην timesnews.gr, το οποίο αναφέρεται στο πακέτο 750 δισ, που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα εκδώσει ΕΚΤ από το οποίο η χώρα μας θα πάρει 32 δισ, δεν είναι και τόσο δωρεάν όσο φαίνεται, αφού γι΄αυτό το ποσό θα είναι χρεωμένες και οι επόμενες γενιές.
Του θέσαμε ορισμένα βασικά ερωτήματα. Πώς δανείζουν τα κράτη και οι τράπεζες, ποιος στην ουσία είναι ο δανειστής και ποιος ο δανειζόμενος.
Κε Τακτικέ, ποια είναι η ουσιώδης διαφορά όταν εκδίδεται χρήμα από τις τράπεζες και όχι από το Κράτος;
Όταν εκδίδει το κράτος χρήμα, είναι σαφές ότι από τη μόχλευση της οικονομίας μπορεί να ενισχυθεί το κοινωνικό κράτος, να επωφεληθούν οι κοινωνικά αδύναμοι και να αντιμετωπιστεί, η ανεργία ή να ενισχυθεί η εργασία.
Μπορεί βέβαια από την κακή χρήση της νομισματικής πολιτικής, να επωφεληθούν με θαλασσοδάνεια πολλές φορές χωρίς εγγυήσεις οι “φίλοι” τις κυβέρνησης δηλαδή πελατειακό σύστημα. Αυτές είναι οι παρενέργειες εκδηλώνονται κυρίως μέσα στο πλαίσιο του κρατισμού – λαϊκισμού.
Στην αντίθετη περίπτωση, όταν οι τράπεζες εκδίδουν χρήμα και το ρίχνουν στην αγορά με την μόχλευση και τη ρευστότητα που προκαλείται, ενισχύεται μεν ο καταναλωτισμός αλλά κερδίζουν οι μέτοχοι των τραπεζών και στελέχη της καθώς οι τράπεζες δεν κερδίζουν μόνον από τους τόκους των δικών τους κεφαλαίων αλλά και από το πρόσθετο χρήμα που δημιουργείται και το οποίο ουσιαστικά, είναι χωρίς αντίκρισμα.
Με άλλα λόγια δεν τοκίζουν μόνο το χρήμα που έχουν από τις μετοχές τους και το λογιστικό κεφάλαιο των συναλλαγών τους αλλά και το χρήμα από το πουθενά το οποίο διαχειρίζονται με κερδοσκοπικούς όρους.
Κε Τακτικέ, πείτε μας τώρα τα 32 δισ που παίρνουμε ως ενίσχυση από που προέρχονται;
Το 70% προέρχεται από την Κομισιόν, την Ευρωπαϊκή επιτροπή η οποία τα έχει δανειστεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία με τη σειρά της τα εκδίδει με εγγύηση της Ε.Ε. τα οποία όμως επιστρέψει θα τα ξεπληρώσει σε διάρκεια 30 ετών. Άρα δεν πρόκειται για δωρεάν χρήμα, το οποίο προφανώς θα εξοφληθεί από πρόσθετους φόρους που θα βάλει στους πολίτες της Ένωσης.
Το 30% του ποσού είναι δανεισμός από την Ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα, προς τη χώρα μας, το οποίο θα επιστραφεί, πάλι σε τριάντα χρόνια. Ένα ποσό το οποίο θα το εξοφλήσουν οι ίδιοι οι πολίτες. Θα είναι βέβαια δάνεια προς τις Ελληνικές επιχειρήσεις κι εκείνες τελικά θα το αποπληρώσουν.
Εγγυητής του δανείου είναι το Ελληνικό δημόσιο. Επομένως, τα 32 δισ ευρώ δεν είναι χρήμα δωρεάν για την αντιμετώπιση της κρίσης, όπως φαίνεται, αλλά χρήματα που θα αποπληρωθούν από φορολογούμενους πολίτες είτε της Ελλάδα είτε της Ευρωπαϊκή Ένωσης.
Ναι μεν, θα επωφεληθεί και δεν τα επιστρέψει ο άνεργος όμως τα επιστρέψει η χώρα και οι φορολογούμενοι της Ευρωπαϊκή Ένωσης. Υπό αυτή την έννοια είναι ένα ημίμετρο της Ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής.
Η σύμβαση προβλέπει ότι θα αποπληρωθεί από φόρους που θα επιβληθούν για τα επόμενα 30 έως 50 έτη. Είναι λοιπόν χρεωμένες οι επόμενες γενιές;
Προφανώς επιβαρύνονται και οι επόμενες γενεές και αυτό το βάρος δεν είναι το μόνο που πέφτει επάνω τους. Έχουμε ήδη την λεηλασία του μέλλοντος που έγινε με τα δάνεια πριν από την κρίση του 2008.
Είναι λοιπόν σαφές ότι ενώ δημιουργείται χρήμα από το πουθενά τελικώς δεν επωφελούνται οι πολίτες από αυτή τη Νομισματική πολιτική παρά μόνον πρόσκαιρα καθώς να αναγκάσουν μελλοντικά να ξεπληρώσουν αυτή ήταν προσφορά χρήματος.
Διευκολύνεται βέβαια η οικονομία για ένα χρονικό διάστημα ώστε να ξαναπάρει μπρος αλλά στο τέλος πάλι στο τέλος το λογαριασμό θα πληρώσει ο λαός και όχι το μεγάλο κεφάλαιο που συνεχίζει να συσσωρεύει χρέη και μέσα στην κρίση .
Γράφετε ότι η σημερινή οικονομική ολιγαρχία των πολυεθνικών και των μεγιστάνων η οποία τελικά πέρα από την υγειονομική κρίση είναι και υπαίτια της παγκόσμιας φτωχοποίησης και ανεργίας και ερωτώ τα κράτη τι κάνουν γι αυτό;
Τα κράτη όλη αυτή την περίοδο των τελευταίων 40 ετών, δεν ακολουθούν μια αυτόνομη πολιτική αλλά πολιτεύονται σύμφωνα με τις επιταγές των αγορών. Επενδύουν και επιδοτούν κυρίως τις μεγάλες κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, και όχι τους αναλογικά τους παραγωγούς, τους μικρομεσαίους και τους αυτοαπασχολούμενους.
Επίσης το μεγαλύτερο μέρος της φορολογίας πέφτει στους εργαζόμενους και τους μικρο – ιδιοκτήτες, Είναι ενδεικτικό ότι Μόνο το 7% έως 11% των φόρων προέρχεται από τις μεγάλες επιχειρήσεις και από τους πλούσιους.
Κάτι άλλο που γράφετε είναι ότι θα διογκωθεί το χρέος, πόσο μπορεί να γίνει κι άλλο αυτό τη στιγμή που ακόμη δεν μπορεί να σταθεί η οικονομία στα πόδια της μετά τη κρίση του 2008.
Σχετικά με την διόγκωση του δημοσίου χρέους που έχει ήδη ξεπεράσει το 100% του παγκόσμιου ΑΕΠ, δηλαδή τα κράτη χρωστάνε στις κεφαλαιαγορές περισσότερο από ένα έτος εισοδήματος, όμως δεν υπάρχει, ένα φυσικό όριο.
Τα όρια τα βάζουν οι ίδιες οι αγορές απόδειξη ότι μέχρι πρότινος εξυμνούσαν το δόγμα της σταθερότητας κι ότι δεν μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω το δημόσιο χρέος.
Με την κρίση του κορονοϊού αφού πανικοβλήθηκαν και ίδιες, τόσο η Αμερικανική κεντρική τράπεζα όσο και η Ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα, ξεπέρασαν το δόγμα και τα όρια με την επιπλέον χρηματοδότηση που θα φθάσει τα 3 έως 4 τρισ δολάρια σε πρώτη φάση. Νομίζω έπεται και συνέχεια.
H συγκέντρωση των χρηματικών πόρων ολοένα πάει και σε πιο λίγους. Πώς μπορεί να σταματήσει;
Όπως ήδη αναφέραμε οι κυβερνήσεις διαφεύγουν από το πρόβλημα, χρεώνοντας τις επόμενες γενιές. Για περίπου εκατό χρόνια τα κράτη είναι χρεωμένα στο μεγάλο κεφάλαιο.
Το σκάσιμο της φούσκας θα γίνει όταν τα κράτη αδυνατούν να πληρώσουνε τις δόσεις.
Τότε αναγκαστικά επέρχεται η χρεοκοπία και η πτώχευση και μπαίνει το κούρεμα στην ημερήσια διάταξη. Οι χρεοκοπίες κρατών απειλούν να λειτουργήσουν στο τέλος ως σαν χιονοστιβάδες , συμπαρασύροντας τράπεζες συστήματα και ιδιωτικά χρέη. Τότε η τελευταία καταφυγή θα είναι πάλι το κράτος.
Τελικά ποιος πραγματικά είναι ο δανειστής και ποιος ο δανειζόμενος;
Στην ουσία θέλουμε να μπούμε για λίγο στο λαβύρινθο της οικονομικής περιπλοκότητας ο δανειστής είναι το κράτος και η πραγματική οικονομία ως αντικείμενο που αντικατοπτρίζει το χρήμα και ο παράγων που το δημιουργεί. Αυτή όμως η σχέση διαστρέφεται και αντιστρέφεται μέσα από τις τράπεζες και τους οικονομικούς θεσμούς που διαχειρίζονται το χρήμα.
Έτσι οι διαχειριστές γίνονται κυρίαρχοι και οι κυρίαρχοι γίνονται υποταχτικοί των διαχειριστών. Αυτή είναι η βασική διαστροφή που επιτρέπει την κυριαρχία του μεγάλου ιδιωτικού κεφαλαίου στο σύνολο της οικονομίας.
Η οικονομική κρίση που είναι μπροστά μας έρχεται να αμφισβητήσει αυτή την απολυταρχία. Το παραδειγματικό μοντέλο π.χ της Κίνας που εμφανίζεται ανθεκτικότερο μέσα στην κρίση είναι μια άλλη εκδοχή. Αλλά υπάρχει στον ορίζοντα και το παραδειγματικό μοντέλο της κοινωνικής συνεργατικής οικονομίας.
